Suchość pochwy w ciąży oraz suchość pochwy po porodzie – jak sobie z tym radzić?

Suchość pochwy w ciąży oraz suchość pochwy po porodzie to dość często występujące dolegliwości. Odpowiadają za nie zmiany hormonalne, zwłaszcza w ilości wydzielanych estrogenów. Intensywność objawów zależy więc od tego, jak duże są owe wahania hormonalne – suchości może towarzyszyć świąd, pieczenie, dyspareunia oraz zwiększone ryzyko infekcji. Jak sobie z tym radzić?

Suchość pochwy w ciąży oraz suchość pochwy po porodzie – przyczyny i skutki

Suchość pochwy, a więc niedostateczny stopień nawilżenia okolic intymnych, jest wynikiem zmiany ilości wydzielanych estrogenów, a także zwiększeniem poziomu prolaktyny w czasie karmienia piersią. Brak odpowiedniego nawilżenia w pochwie skutkuje występowaniem dolegliwości, takich jak pieczenie, świąd czy ból. Objawy te mogą mieć różne nasilenie, które zależy od tego, jak duża jest skala problemu. Co ważne, istotną trudnością związaną zarówno z suchością pochwy w ciąży, jak i suchością pochwy po porodzie, jest wycofanie się z życia intymnego – stosunek może być bolesny i niesatysfakcjonujący. Sfera seksualna jest jednak niezwykle potrzebna nie tylko ze względów fizjologicznych, lecz także psychicznych i relacyjnych,warto by pamiętały o tym zarówno kobiety, jak i ich partnerzy.

Co więcej, nieodpowiednie nawilżenie narządów intymnych może prowadzić również do rozwoju infekcji, dlatego też suchość pochwy wymaga odpowiednich, jak najszybciej podjętych działań. Zakażenia bakteryjne oraz grzybicze są zagrożeniem zarówno dla matki, jak i dziecka, co dotyczy zwłaszcza okresu ciąży. Infekcje tego typu mogą kończyć się nawet przedwczesnym pęknięciem błon płodowych czy poronieniem. Odczuwana suchość pochwy w ciąży powinna być skonsultowana ze specjalistą.

Podobnie wygląda to także później. Pierwsze dni po porodzie, okres połogu również mogą wiązać się z nieprzyjemnymi objawami wymagającymi obserwacji. Stan suchości pochwy po porodzie może być przejściowy i nieraz mija samoistnie, zdarza się jednak, że utrzymuje się dłużej. Co istotne, warto podkreślić, że kobiecy organizm musi po porodzie wrócić do stanu sprzed ciąży, co oznacza spore zmiany: macica ulega obkurczeniu i powraca do pierwotnego położenia oraz wielkości, gruczoły piersiowe zaczynają produkować pokarm, a gospodarka hormonalna przechodzi prawdziwą rewolucję. Jak to zostało wspomniane już wcześniej, to właśnie zmiany hormonalne odpowiadają za suchość pochwy po porodzie, kłopoty z cerą, włosami, a także wahania nastrojów, które towarzyszą wielu świeżo upieczonym mamom.

Jak radzić sobie z suchością pochwy?

Zarówno w zmaganiach z suchością pochwy w ciąży, jak i suchością pochwy po porodzie, ważna jest odpowiednia higiena stref intymnych, zbilansowana dieta oraz odpoczynek. Każda dolegliwość pojawiająca się w tym czasie, a także w ciągu kolejnych miesięcy po porodzie, powinna zostać skonsultowana z ginekologiem. Dobrze, jeśli kobieta wsłuchuje się w swoje ciało, obserwuje zachodzące zmiany i w porę reaguje, gdy pojawią się niepokojące objawy. 

Uporczywa suchość pochwy wymaga więc wdrożenia odpowiednich działań i należy w tym celu skorzystać z pomocy lekarza, który może przepisać stosowane miejscowo maści, kremy lub globulki z estrogenami. Warto sięgnąć także po nawilżające żele i środki do higieny intymnej, które zawierają pałeczki kwasu mlekowego lub kwas hialuronowy. Należy rozważyć też podanie globulek dopochwowych, pomagających zachować równowagę biocenozy pochwy, tak aby wykluczyć ryzyko rozwoju infekcji intymnej, która sama w sobie może powodować suchość pochwy. Jeśli zakażenie zostanie zdiagnozowane, lekarz zastosuje leczenie bezpieczne dla kobiet ciężarnych lub później dla karmiących piersią – kobiety w tym czasie nie powinny sięgać po leki bez odpowiedniej konsultacji ze specjalistą! Co istotne, w łagodzeniu samych objawów pomoże stosowanie roztworu chlorowodorku benzydaminy, który działa m.in. przeciwbólowo, antyseptycznie oraz przeciwzapalnie. 

Panie powinny również pamiętać, że współżycie po porodzie najlepiej rozpocząć po upływie okresu połogu i całkowitym wygojeniu krocza. Po 6. tygodniu zalecana jest wizyta u ginekologa, który oceni stan narządów rodnych, krocza i udzieli odpowiedzi na nurtujące pytania.

Domowe sposoby na suchość pochwy w ciąży i po porodzie

Z problemem suchości pochwy można walczyć również domowymi sposobami. Panie powinny przede wszystkim:

• zadbać o odpowiednią higienę intymną, rezygnując z kosmetyków zawierających konserwanty, substancje zapachowe i mających nieodpowiednie pH. Lepiej wybierać bezpieczne kosmetyki, które nie będą powodować reakcji alergicznej, z neutralnym pH, bez substancji drażniących;
• wybierać bieliznę zrobioną z naturalnych, przepuszczających powietrze materiałów, zwłaszcza bawełny – sztuczne tkaniny mogą zwiększać ryzyko wystąpienia nie tylko suchości pochwy, lecz także wspomnianych wyżej infekcji;
• odpowiednio nawadniać organizm – kobiety zmagające się z suchością pochwy w ciąży i suchością pochwy po porodzie powinny wypijać minimum 2 litry płynów dziennie, najlepiej wody mineralnej;
• zadbać o odpowiednią dietę – powinny znaleźć się w niej fitoestrogeny, czyli substancje roślinne, które imitują żeńskie hormony. Najwięcej jest ich w produktach sojowych, warzywach strączkowych, a także niektórych owocach. Warto wzbogacić menu także o siemię lniane, płatki owsiane, pestki dyni i słonecznika, jabłka, gruszki, marchew oraz dobre tłuszcze, które znajdują się w rybach i olejach;
• unikać nadmiernego stresu;
• dbać o odpowiednią dawkę ruchu na świeżym powietrzu.

---

Gałęcka, M., Szachta, P., Nawrotowe grzybice i bakteryjne zapalenia pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych, Forum Zakażeń 2013;4(2) [dostęp: 22.11.2019] https://www.researchgate.net/profile/Patrycja_Szachta/publication/269549862_Recurrent_fungal_infections_and_bacterial_vaginosis_-_characteristics_of_the_causes_prophylactic_and_therapeutic_possibilities/links/551a6b690cf244e9a4586d3f.pdf